İsrail’in, savaş uçaklarıyla dehşet salmak için ses duvarını aşarak Lübnan’ın başşehri Beyrut ve öteki kentlerde gerçekleştirdiği sonik patlamalar, çocuklarda travma yaratırken yetişkinlere ise iç savaşın makus anılarını hatırlatıyor.
İsrail ordusu ve Hizbullah ortasında 8 Ekim 2023’ten bu yana hudut üzerinde çatışmalar yaşanıyor. İsrail’e ilişkin savaş uçakları bilhassa Lübnan’ın güneyindeki hava alanını ihlal edip hudut bölgelerinde ses duvarını aşarak sonik patlamalar gerçekleştiriyordu.
Ancak İsrail işgali altındaki Golan Zirvelerinde bulunan Dürzi Mecdel Şems kentine yönelik 27 Temmuz’da düzenlenen roket saldırısı ve akabinde İsrail’in misilleme mazeretiyle başşehir Beyrut’a Hizbullah’ın 2 numaralı ismi Fuad Şükür’ü öldürmesiyle birlikte taraflar ortasındaki tansiyon yükseldi.
Mecdel Şems olayından evvel İsrail’e ilişkin savaş uçakları yalnızca Lübnan’ın güneyindeki Sur, Nebatiye ve Sayda kentlerinde sonik patlamalar gerçekleştirirken, 27 Temmuz’dan sonra ağır bir halde ve arka arda başşehir Beyrut’ta da emsal durumlar yaşanmaya başladı.
İÇ SAVAŞIN ACILARINI TAZELİYOR
Beyrut’ta yaşalan Psikolog Dr. Riham Monzer, sonik patlamaların meydana gelmesinin akabinde özel kliniğine bu şikayetlerden ötürü gelen yetişkin ve çocukların sayısında önemli bir artışın yaşandığını belirtiyor.
Yetişkinler üzerinde yarattığı tesire değinen Monzer, şunları tabir etti: “Patlama, dehşet yaratmanın yanı sıra birçok savaş görmüş Lübnanlıları geçmişe de götürüyor. Lübnan’daki iç savaştan şu ana kadar ülkedeki değerli birçok süreçte vefat ve çatışmalar yaşandı. Birisi patlamayı duyduğu vakit daha evvel hafızasında vefat üzere makus anıların olduğu iç savaş yahut başka çatışma günlerini anımsayıp yine o durumun yaşanacağı tedirginliği hissediyor. Maalesef ses duvarını aşan sonik patlamalar toplumsal hafızada yara açıyor.”
Patlamaların çocuklar üzerinde nasıl bir tesir bıraktığı ve bunun nasıl yönetim edilmesi gerektiği konusunda Monzer, “Ailelerin yahut yetişkinlerin sonik patlamaya vermiş olduğu reaksiyona nazaran çocuklar da hareket ediyor. Büyüklerde yaşanan endişe direkt çocuklara da yansıyor ve onların dehşetlerini artırıyor. Olağanda patlamadan ötürü çocuklarda çok büyük bir kaygıyı gözlemlemiyoruz lakin yetişkinler korkup panik olunca, bu dehşet onlardan direkt çocuklara geçiyor.” diye konuştu.
‘HAVA SALDIRISI SANDIK’
Monzer, bilhassa vatandaşlar ortasında topyekûn bir savaş çıkıp çıkmayacağı konusunda uzun bir müddettir telaş ve telaşların yaşandığını, bunun da kalp krizi ve felç üzere başka hastalıkları tetiklediğini belirtti.
En son işe giderken halk otobüsü içerisinde sonik patlamanın meydana geldiğini ve tüylerinin diken diken olduğunu söyleyen Dunya Muhammed, “Korkuyorum ve huzursuz oluyorum. En son patlama olduğu vakit otobüsün içerisindeydim. Araçtan inip su içtim. Öteki yapacak bir şey yok. Bende tansiyon var. Çocukları olana da Allah yardımcı olsun.” dedi.
Henüz 14 yaşında olan ve daha evvel buna misal rutin bir halde patlama sesi duymadığını aktaran Tala Beylasan, “Korkuyoruz. Birinci kere duyduğumuzda direkt hava saldırısı sandık. Biz hava saldırısı ve sonik patlamayı ayırt edemiyoruz.” tabirlerini kullandı.